Η κερασιά έχει καρπό πλούσιο σε γεύση και θρεπτικά στοιχεία, αλλά με πολλούς εχθρούς, άρα και ψεκασμούς.
Κατάγεται από την περιοχή μεταξύ Εύξεινου Πόντου και Κασπίας Θάλασσας, την Κερασούντα, από όπου διαδόθηκε σε Ευρώπη, Ασία και βόρεια Αφρική.
Γνωστή από την αρχαιότητα τόσο στους Αιγυπτίους όσο και στους αρχαίους Ελληνες, η κερασιά καλλιεργήθηκε πιο συστηματικά στην Ευρώπη από τον 16ο αιώνα και μετά.
Σήμερα, καλλιεργείται εντατικότατα σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα σκήπτρα στην παραγωγή κρατούν οι ΗΠΑ και η Τουρκία, ενώ στην Ευρώπη πρωτοστατούν η Γερμανία, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία. Οσον αφορά την Ελλάδα, η καλλιέργεια φτάνει τα 50.000 στρέμματα ετησίως.
Η κερασιά είναι ένα ορθόκλαδο, φυλλοβόλο δέντρο, σχετικά μεγάλου μεγέθους, που φτάνει τα 20 μέτρα. Εχει λευκά άνθη, που βγαίνουν πριν από τα φύλλα, και καρπούς σφαιρικούς ή καρδιόσχημους, με επιδερμίδα που διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία. Ενδεικτικά, η σάρκα της έχει μια χρωματική παλέτα που εκτείνεται από το κίτρινο μέχρι το βαθύ κόκκινο, ενώ, ανάλογα με την ποικιλία, μπορεί να είναι είτε τραγανή είτε μαλακή. Η κερασιά, ως φυτό, αρχίζει να καρποφορεί από το 4ο ώς το 6ο έτος και η παραγωγική της ζωή ξεπερνά ακόμη και τα 50 χρόνια.
Δέντρο που απαιτεί σταυρεπικονίαση (δηλαδή, μεταφορά γύρης από το στήμονα στο στίγμα άλλου φυτού), η κερασιά είναι προτιμότερο να καλλιεργείται μαζί με άλλες ποικιλίες. Και αυτό γιατί, με τη βοήθεια των επικονιαστών, και ιδίως της μέλισσας, γονιμοποιούνται τα άνθη της και παράγονται περισσότερα κεράσια. Ετσι, εάν στον κήπο μας έχουμε ήδη μία ή περισσότερες κερασιές που δεν καρποφορούν ή καρποφορούν ελάχιστα, τότε θα πρέπει να φυτέψουμε ορισμένες ακόμη ποικιλίες. Αυτές καλό είναι να είναι συμβατές με τις ήδη υπάρχουσες, ώστε η σταυρεπικονίαση να είναι επαρκής και η καρποφορία η καλύτερη δυνατή. Πάντως, μια παραγωγή, για να είναι ικανοποιητική, πρέπει να καρποδένει περίπου το 20 έως 30% των λουλουδιών της.
Η καλλιέργεια της κερασιάς
δεν είναι εξίσου αποτελεσματική σε όλη τη χώρα. Το χειμώνα, όταν το δέντρο βρίσκεται σε «λήθαργο», απαιτούνται χαμηλές θερμοκρασίες (από 600 έως 1.300 ώρες ψύχους κάτω των 7° C), για να μπορέσει να διακοπεί ο λήθαργος των οφθαλμών της και να ανθίσει. Σε διαφορετική περίπτωση, παρατηρείται ανωμαλία στην άνθιση και χαμηλή καρποφορία. Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να καλλιεργούμε κερασιές σε περιοχές με σχετικά ζεστό χειμώνα, αλλά ούτε και σε περιοχές με πολύ ζεστό καλοκαίρι. Αντίθετα, περιοχές όπου τα καλοκαίρια το κλίμα είναι δροσερό ευνοούν την παραγωγή πιο αρωματικών και εύγευστων κερασιών. Ο μεγαλύτερος κλιματικός εχθρός της είναι η βροχή, που ευθύνεται για την ανθόπτωση, τη μειωμένη καρπόδεση στη διάρκεια της ανθοφορίας και για το σκίσιμο των καρπών, λίγο πριν από τη συγκομιδή.
Δύο τύποι, πολλές ποικιλίες
Στο εμπόριο υπάρχουν αρκετές ποικιλίες κερασιάς, τις οποίες κατατάσουμε σε σκληρόσαρκες (καλλιεργούνται κυρίως στην Ελλάδα) και σε μαλακόσαρκες. Οι τελευταίες χρησιμοποιούνται περισσότερο στη βιομηχανία της μεταποίησης (γλυκά κ.ά.). Πιο αναλυτικά, τα κυριότερα είδη που βρίσκουμε στην αγορά είναι:
• Τα τραγανά Εδέσσης ή Ρουπκόβου: με περίοδο συγκομιδής τους τις αρχές Ιουνίου, διακρίνονται για τον μεγάλο, σφαιρικό, κόκκινο, τραγανό και γλυκό καρπό τους. Στα μείον τους είναι η ευαισθησία στη βροχή.
• Τα Πικαρό Μπουρλά: ξεχωρίζουν χάρη στον μεγάλο, κόκκινο και ημιτραγανό καρπό τους. Με εποχή συγκομιδής τα μέσα Μαΐου, είναι τα πρώτα που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά.
• Τα Πικαρό Βαν: με μεγάλο σφαιρικό, κόκκινο, συνεκτικό και γλυκό καρπό, τα προμηθεύεται κανείς στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου.
• Τα Πικαρό Ναπολεόν: με ξανθοκόκκινο, τραγανό και γλυκό καρπό, κυκλοφορούν στην αγορά στις αρχές Ιουνίου.
• Τα Χάρτι - Τζαν: με κόκκινο, σφαιρικό, μετρίου μεγέθους και γλυκό καρπό, τα βρίσκει κανείς στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου.
• Τα Λαμπέρτ: με μεγάλο, βαθυκόκκινο, σφαιρικό καρπό και σάρκα μετρίως συνεκτική, κόβονται από το δέντρο στα μέσα Ιουνίου.
• Τα Ρενέρ: έχουν μεγάλο, σφαιρικό, κίτρινο -με ρόδινη απόχρωση- καρπό. Η σάρκα τους είναι λευκή, συνεκτική και γλυκιά, ενώ η εποχή συγκομιδής τους είναι ο Ιούνιος.
• Φράουλα Βόλου: με μεγάλο, λευκοκίτρινο και με ρόδινη απόχρωση καρπό, διακρίνονται για τη λευκή και μετρίως συνεκτική σάρκα τους. Συλλέγονται και αυτά στα μέσα Ιουνίου.
• Τα Πικαρό Μπουρλά: ξεχωρίζουν χάρη στον μεγάλο, κόκκινο και ημιτραγανό καρπό τους. Με εποχή συγκομιδής τα μέσα Μαΐου, είναι τα πρώτα που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά.
• Τα Πικαρό Βαν: με μεγάλο σφαιρικό, κόκκινο, συνεκτικό και γλυκό καρπό, τα προμηθεύεται κανείς στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου.
• Τα Πικαρό Ναπολεόν: με ξανθοκόκκινο, τραγανό και γλυκό καρπό, κυκλοφορούν στην αγορά στις αρχές Ιουνίου.
• Τα Χάρτι - Τζαν: με κόκκινο, σφαιρικό, μετρίου μεγέθους και γλυκό καρπό, τα βρίσκει κανείς στα τέλη Μαΐου με αρχές Ιουνίου.
• Τα Λαμπέρτ: με μεγάλο, βαθυκόκκινο, σφαιρικό καρπό και σάρκα μετρίως συνεκτική, κόβονται από το δέντρο στα μέσα Ιουνίου.
• Τα Ρενέρ: έχουν μεγάλο, σφαιρικό, κίτρινο -με ρόδινη απόχρωση- καρπό. Η σάρκα τους είναι λευκή, συνεκτική και γλυκιά, ενώ η εποχή συγκομιδής τους είναι ο Ιούνιος.
• Φράουλα Βόλου: με μεγάλο, λευκοκίτρινο και με ρόδινη απόχρωση καρπό, διακρίνονται για τη λευκή και μετρίως συνεκτική σάρκα τους. Συλλέγονται και αυτά στα μέσα Ιουνίου.
Στην Ελλάδα καλλιεργούνται επίσης και ορισμένες άλλες, τοπικές κυρίως, ποικιλίες, όπως τα πρώιμα κεράσια Κολίνδρου και Τεγέας, τα τραγανά Κομοτηνής, τα Πολίτικα, κ.λπ.
Δύσκολη καλλιέργεια
Λόγω του μεγάλου αριθμού εχθρών και ασθενειών της, η καλλιέργεια της κερασιάς είναι από τις πλέον δύσκολες. Ως εκ τούτου, το τελικό προϊόν -εξαιτίας του μεγάλου αριθμού ψεκασμών που δέχεται- μπορεί να έχει υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Γι' αυτό, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε βιολογικά κεράσια ή ολοκληρωμένης διαχείρισης. Βιολογικά κεράσια βρίσκουμε στις αντίστοιχες αγορές, στα εξειδικευμένα καταστήματα και στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, ενώ αυτά της ολοκληρωμένης διαχείρισης στις λαϊκές αγορές και στα σούπερ μάρκετ.
Σε ερασιτεχνική βάση, εάν διαθέτουμε στον κήπο μας ήδη κάποιες κερασιές, καλό είναι να έρθουμε σε επαφή με κάποιο κατάστημα γεωργικών εφοδίων. Εκεί, θα σχεδιάσουμε ένα πρόγραμμα ψεκασμών με βιολογικά σκευάσματα προκειμένου να αποφύγουμε τα ισχυρά αγροχημικά.
Τι πρέπει να προσέχουμε
Οταν αγοράζουμε κεράσια, πρέπει να κοιτάμε να μην έχουν ίχνη μούχλας, σκισίματα, πληγές ή μαυρισμένα τμήματα. Καλό είναι επίσης να μην είναι μαλακά, να διατηρούν το κοτσάνι τους και να έχουν λαμπερό χρώμα. Η σάρκα τους, πάλι, δεν πρέπει να έχει πολύ ανοιχτό χρώμα (ένδειξη ότι είναι άγουρα), αλλά ούτε και πολύ σκούρο χρώμα (ένδειξη ότι είναι ώριμα). Τα κεράσια -καλό είναι να αγοράζουμε μόνο τις προς άμεση κατανάλωση ποσότητες- διατηρούνται στο οικιακό ψυγείο για 2 έως 3 ημέρες, αφού πρώτα τα πλύνουμε και τα στεγνώσουμε καλά.
ΚΕΡΑΣΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗ ΧΟΛΗΣΤΕΡΙΝΗ
Τα κεράσια είναι ένα δροσιστικό φρούτο που βρίσκουμε στην αγορά από τα μέσα Μαΐου μέχρι και τα τέλη Ιουλίου. Γνωστά στους βοτανολόγους και ως Prunus avium, είναι κατάλληλα για κολατσιό, ανάμεσα στα κυρίως γεύματα, μια και έχουν αρκετά ικανοποιητικό δείκτη κορεσμού. Περιέχουν ικανοποιητική ποσότητα βιταμινών C και Α, καλίου και κάποιες μικροποσότητες ασβεστίου, φωσφόρου και μαγνησίου.
Οσον αφορά το θερμιδικό τους φορτίο, αυτό είναι αρκετά χαμηλό (τα 100 γρ. έχουν μόλις 38 kcal), γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα αγαπητά σε όσους προσέχουν τη σιλουέτα τους. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, τα κεράσια έχουν θεραπευτικές ιδιότητες: ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα, μειώνουν την πνευματική και σωματική κόπωση και έχουν και αντισηπτική δράση σε περιπτώσεις φλεγμονών και λοιμώξεων. Τέλος, λόγω των φυτοστερολών που περιέχουν, δρουν ευεργετικά στη συγκέντρωση της ολικής χοληστερίνης στο αίμα.
Πηγή: Ηλίας Κοντάρος
